Przyczyna rozwiązania umowy o pracę

Pracodawca zwalniając pracownika z pracy zazwyczaj wskazuje mu tego przyczynę. Ma taki obowiązek, gdy składa oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub oświadczenie o rozwiązaniu bez wypowiedzenia każdego rodzaju umowy o pracę (nie tylko tej na czas nieokreślony). W tych oświadczeniach powinien wskazać powód swojej decyzji. Ponadto pracodawca zobowiązany jest podać prawdziwą, konkretną i zrozumiałą dla pracownika przyczynę rozwiązania umowy o pracę. Przy czym, jeśli wskaże ją w takim oświadczeniu nieprecyzyjnie, wystarczające będzie, gdy w połączeniu z pozostałymi informacjami przekazanymi pracownikowi do tego czasu w inny sposób, przyczyna ta będzie już dostatecznie konkretna i zrozumiała. Wskazanie, sprecyzowanie i termin podania przyczyny zwolnienia mają zaś istotny wpływ na przebieg procesu i treść wyroku sądu pracy w przypadku, gdy pracownik złoży odwołanie.

Spór przed sądem pracy toczy się bowiem tylko w granicach przyczyny wskazanej przez pracodawcę w oświadczeniu o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, a pracodawca nie może wskazywać na inne przyczyny uzasadniające zwolnienie pracownika z pracy nawet, gdyby były prawdziwe. Nie ma zatem możliwości wskazywania na przyczyny, które podał pracownikowi później, a w szczególności dopiero w toku procesu. Przed sądem pracy pracodawca może jedynie uzupełnić opis tej przyczyny, którą wskazał pracownikowi w oświadczeniu o zwolnieniu.

Uchybienia zaś pracodawcy w tym zakresie mogą spowodować, że wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia umowy o pracę zostanie uznane przez sąd pracy za naruszające przepisy, bądź nieuzasadnione i doprowadzić do uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, przywrócenia pracownika do pracy lub zasądzenia na jego rzecz odszkodowania.

Powyższe kwestie reguluje: art. 30 § 4, art. 45 § 1, art. 56 § 1 kodeksu pracy. Ponadto Sąd Najwyższy wydał wiele istotnych orzeczeń, które dotyczą tych zagadnień. Jednak ze względu na ich ilość nie wymieniam żadnego.